بیماری های روانی شایع در سالمندان را بشناسید

بیماری های روانی شایع در سالمندان شامل افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلالات دوقطبی، اختلالات خوردن، آلزایمر، هذیان‌گویی، پارکینسون، استرس و… است. بهتر است این بیماری‌های را بشناسید تا در مواجهه با هر کدام از این مشکلات به نحو مناسبی برخورد کنید.

بیماری های روانی شایع در سالمندان

بیماری های روانی شایع در سالمندان متعدد است، به طور مثال افسردگی، اضطراب، اختلالات دو قطبی، پارکینسون از جمله بیماری‌هایی است که احتمال بروز آن در افراد سالمند وجود دارد. ما در این نوشته، راجع به برخی از این بیماری‌ها صحبت می‌کنیم.

افسردگی

افسردگی نوعی اختلال خلقی است که ممکن است در برخی از افراد سالمند وجود دارد. در صورتی که افسردگی درمان نشود، می‌تواند منجر به اختلالات جسمی و روحی شده و مانع از عملکرد مناسب فردی و اجتماعی شود. علائم شایع افسردگی در سالمندان شامل ناراحتی مداوم، وجود مشکل در خواب راحت، احساس درد یا ناراحتی فیزیکی، قطع کردن کارها و فعالیت‌هایی که قبلا انجام آن‌ها برای او لذت بخش بوده است.

با توجه به شدت علائم و تاثیر آن بر کیفیت زندگی سالمند، درمان افسردگی بسیار مهم است. درمان ممکن شامل مشاوره روانشناختی، درمان دارویی و ترکیبی از هر دو روش باشد. همچنین، پشتیبانی از افراد مسن و ایجاد شبکه اجتماعی حمایت‌کننده نیز می‌تواند در بهبود و پیشگیری از افسردگی موثر باشد.

بیشتر بخوانید: بهترین متخصص طب سالمندان

اختلالات اضطرابی

افراد مسن اغلب با اضطراب و افسردگی مواجه هستند. در بیشتر موارد این دو اختلال خلقی به صورت همزمان  در افراد سالمند ظاهر می‌شوند. طبق آمارهای CDC، تقریبا نیمی از افراد مسن که اضطراب دارند با مشکل افسردگی نیز درگیر هستند. اضطراب ممکن است موجب نگرانی مداوم، ترس ناشی از مواجهه با موقعیت‌های جدید و ناراحتی روحی شود. حمایت از افراد مسن، ایجاد فضای امن و ارتباط اجتماعی قوی و ارائه راهکارهای مدیریت استرس که باید توسط متخصص طب سالمندان ارائه شود می‌تواند در بهبود اضطراب و افسردگی در این گروه سنی تاثیرگذار باشد.

 ممکن است اضطراب در سالمندان کمتر تشخیص داده شود زیرا افراد مسن بیشتر بر مشکلات جسمی و فیزیکی خود تاکید می‌کنند و کمتر به علائم روانی توجه دارند. بر اساس مطالعات، زنان در این گروه سنی نسبت به مردان بیشتر از اختلال اضطراب رنج می‌برند.تشخیص و درمان صحیح اضطراب در سالمندان اهمیت دارد تا کیفیت زندگی آنان بهبود یابد.

بیشتر بخوانید: روانشناسی سالمندان

اختلالات دوقطبی

اختلالات دوقطبی بیشتر با تغییرات خلقی غیر عادی دیده می‌شوند. اختلال دو قطبی یا افسردگی شیدایی اصولا در افراد سالمند به راحتی تشخیص داده نمی‌شوند چون نشانه‌های این بیماری با فرایند پیری، به خصوص علائم زوال عقل و آلزایمر تداخل پیدا می‌کنند. اختلال دوقطبی در زنان و مردان به شکل مساوی بروز پیدا می‌کند.

نشانه‌های اختلال دوقطبی شامل هیجان یا تحریک‌پذیری بیش از حد،  وجود افکار مبهم و آشفته، تند و سریع صحبت کردن ، پریدن از موضوع به موضوع دیگر، بالا رفتن انرژی فرد سالمند، کاهش نیاز به خواب و بیش‌فعالی است. دوره‌های شیدایی در این اختلال ممکن است حدود سه ماه باشد. از دیگر علائم اختلالات دو قطبی می‌توان به مشکل خواب، ناامیدی، وجود اضطراب و پایین آمدن سطح انرژی اشاره کرد.

بیشتر بخوانید: اختلال حافظه در سالمندان

اختلالات خوردن

اختلالات خوردن، از جمله پرخوری و بی‌اشتهایی عصبی، در افراد سالمند بسیار رایج است. اختلالات خوردن ممکن است موجب بروز برخی مشکلات خطرناک برای سالمندان شود، بعضی از این مشکلات شامل ناهنجاری تغذیه، کاهش وزن یا اضافه وزن، نقص عملکرد بدنی و ضعف سیستم ایمنی بدن است. عواملی که موجب بروز اختلال خوردن در سالمندان می‌شوند شامل موارد زیر می‌شوند:

• افسردگی: افسردگی می‌تواند اشتها را کاهش دهد یا در برخی افراد موجب خوردن بیش از حد شود.
• رفتار جلب توجه: برخی افراد مسن ممکن است به منظور جلب توجه، از راه‌های نامناسبی مانند خوردن بیش از حد استفاده کنند.
• اختلال حافظه یا شناخت: مشکلات حافظه و شناخت در سالمندان می‌توانند منجر به عدم توجه به نیازهای تغذیه‌ای شود و اختلال در خوردن را به همراه داشته باشد.
• از دست دادن یکی از عزیزان: از دست دادن فردی عزیز می‌تواند به عنوان یک عامل استرس زا عمل کند و اثر منفی بر خوردن داشته باشد.

آلزایمر

آلزایمر یکی از بیماری های روانی شایع در سالمندان است که با بالا رفتن سن، موجب روز مشکلات زیادی می‌شود. آلزایمر با از دست دادن حافظه کوتاه مدت آغاز می‌شود و به مرور زمان ادامه پیدا می‌کند. توانایی افراد مبتلا به آلزایمر در تشخیص زمان و مکان به مرور زمان از دست می‌رود و به تدریج، حافظه بلند مدت نیز دچار اختلال می‌گردد. این بیماری تاثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد و خانواده‌اش دارد و نیاز به مراقبت و حمایت بیشتر دارد.

در مراحل پیشرفته بیماری آلزایمر، توانایی کنترل ارادی بر ادرار و مدفوع نیز ممکن است از بین برود. این مسئله می‌تواند منجر به ناتوانی در کنترل ادرار و مدفوع شود و نیاز به مراقبت و کمک دیگران را ایجاد کند.

هذیان‌گویی

هذیان‌گویی نیز مورد دیگری از بیماری های روانی شایع در سالمندان است. در واقع، هذیان یکی دیگر از اختلالات روانی است که در سن بالاتر بروز پیدا می‌کند. در این حالت، فرد ممکن است به طور موقت کنترل خود را بر روی عواطف، احساسات و حافظه از دست بدهد. هذیان ممکن است با تجربه دیدها، شنیدها و احساسات غیرواقعی همراه باشد و در برخی موارد می‌تواند موجب ناراحتی و اختلال در زندگی روزمره شخص شود.

نتیجه‌گیری

بیماری‌ های روانی شایع در سالمندان از جمله مسائل مهمی است که در این دوران زندگی ممکن است بروز پیدا کند. عواملی مانند تغییرات شیمیایی در مغز، فرایند پیری، عوامل استرس‌زا و… می‌توانند به اختلالات روانی  در سالمندان منجر شوند. این اختلالات شامل افسردگی، اضطراب، هذیان، اختلالات خواب  و… می‌شوند. شناخت دقیق علل و علایم این اختلالات و ارائه مراقبت و درمان مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است.

سوالات متداول