سرطان پروستات در سالمندان یکی از انواع شایع سرطان است و معمولا در افرادی بالای ۵۰ سال شروع می‌شود. عواملی مانند ژنتیک، تغذیه نامناسب، عدم فعالیت بدنی مناسب، عوامل محیطی و… احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. در این نوشته، به بررسی علائم، دلایل و نحوه درمان این بیماری در افراد مسن می‌پردازیم.
دلایل سرطان پروستات در سالمندان
علل دقیق سرطان پروستات در سالمندان به طور کامل شناخته نشده است. با این حال، محققان عوامل خاصی را شناسایی کرده‌اند که ممکن است در توسعه آن نقش داشته باشد. در متن زیر توضیحی جامعی در مورد علل سرطان پروستات در سالمندان بیان می‌کنیم:
1. سن: سن مهم‌ترین عامل خطر برای سرطان پروستات است. بروز سرطان پروستات با افزایش سن به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد (به ویژه در مردان بالای 65 سال). ممکن است با افزایش سن، سلول‌های غده پروستات دستخوش تغییرات ژنتیکی و رشد سلول‌های سرطانی شود.
2. ژنتیک و سابقه خانوادگی: سرطان پروستات می‌تواند در خانواده‌ها ایجاد شود که نشان دهنده یک جزء ژنتیکی است. داشتن یکی از اقوام نزدیک مانند پدر یا برادر مبتلا به سرطان پروستات، این خطر را افزایش می دهد. برخی جهش‌های ژنی ارثی مانند جهش در ژن‌های BRCA1 و BRCA2 نیز با افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات مرتبط هستند.
بیشتر بخوانید: سرطان در سالمندان
3. عوامل هورمونی: هورمون‌ها به ویژه آندروژن‌ها مانند تستوسترون در رشد غده پروستات نقش دارند. تحقیقات نشان می‌دهد که داشتن سابقه طولانی‌مدت از سطوح بالای هورمون‌های آندروژن ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد. تغییرات مرتبط با افزایش سن در سطح هورمون‌ها و تعامل بین هورمون‌ها و عوامل ژنتیکی می‌تواند در ایجاد سرطان پروستات در سالمندان نقش داشته باشد.
4. عوامل سبک زندگی: برخی از عوامل سبک زندگی می‌تواند بر خطر ابتلا به سرطان پروستات تاثیر بگذارد. این موارد شامل رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز و چربی اشباع شده، چاقی، عدم فعالیت بدنی و سیگار کشیدن است. با این حال، رابطه بین این عوامل و سرطان پروستات به طور کامل شناخته نشده است و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
6. برخی از مطالعات نشان می‌دهد که قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی خاص مانند آفت کش‌ها، فلزات سنگین و آلاینده‌های موجود در آب آشامیدنی، ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد. با این حال، شواهد محدود است و تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
توجه به این نکته مهم است که داشتن یک یا چند مورد از این عوامل خطر، لزوما به این معنی نیست که یک فرد به سرطان پروستات مبتلا خواهد شد. به همین ترتیب، فقدان این عوامل خطر محافظت در برابر بیماری را تضمین نمی‌کند. سرطان پروستات یک بیماری پیچیده است که تحت تاثیر ترکیبی از عوامل ژنتیکی، هورمونی و محیطی قرار دارد و تحقیقات بیشتری برای کشف علل و عوامل خطر آن نیاز است.
بیشتر بخوانید: عفونت خون در سالمندان
علائم سرطان پروستات در سالمندان
1. بدون علامت: در مراحل اولیه، ممکن است سرطان پروستات علائم قابل توجهی به خصوص در افراد مسن ایجاد نکند.
2. مشکلات ادراری: با پیشرفت سرطان پروستات، ممکن است افراد مسن مشکلات ادراری از جمله اشکال در ادرار کردن، جریان ضعیف ادرار، تکرر ادرار (به ویژه در شب)، خون در ادرار یا مایع منی، اختلال نعوظ و درد یا ناراحتی در لگن را تجربه کنند.
3. درد: برخی از افراد مسن مبتلا به سرطان پروستات ممکن است درد را در ناحیه پروستات و اطراف آن تجربه کنند. این درد را می توان به صورت مزمن و عمیق توصیف کرد که اگر سرطان به استخوان‌ها سرایت کرده باشد، اغلب در ناحیه لگن، پشت، ران یا سایر استخوان‌های بزرگ احساس می‌شود.
4. اختلالات گوارشی: ممکن است برخی از افراد مسن علائم گوارشی مانند تغییر در عادات روده، سیری زودرس، سوء هاضمه، استفراغ یا کاهش وزن را به دلیل کاهش اشتها تجربه کنند. این علائم ممکن است در اثر گسترش سرطان به سایر نواحی بدن ایجاد شود.
5. تغییرات در آزمایش خون: در برخی موارد، سرطان پروستات ممکن است منجر به تغییراتی در آزمایشات خون مانند افزایش سطح آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) یا ناهنجاری در آزمایشات عملکرد کبد شود.
بیشتر بخوانید: علت ورم پا در سالمندان
روش‌های درمان سرطان پروستات در سالمندان
1. در مواردی که سرطان پروستات کند رشد می‌کند، موضعی است و علائم قابل توجهی ایجاد نمی‌کند، وضعیت بیماری تحت نظارت قرار می‌گیرد. این رویکرد شامل نظارت دقیق سرطان از طریق معاینات منظم، آزمایش خون PSA و نمونه‌برداری‌های گاه به گاه است. در این شرایط درمان به تعویق می‌افتد مگر اینکه علائم پیشرفت بیماری وجود داشته باشد.
2. جراحی: برداشتن غده پروستات با جراحی که به عنوان رادیکال پروستاتکتومی شناخته می‌شود، یک گزینه درمانی رایج برای سرطان پروستات است. ممکن است با استفاده از تکنیک های مختلف از جمله جراحی باز یا روش‌های کم تهاجمی مانند جراحی لاپاراسکوپی انجام شود.
3. پرتو درمانی: پرتودرمانی از پرتوهای پر انرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی یا جلوگیری از رشد آن‌ها استفاده می‌کند. پرتو درمانی ممکن است به عنوان درمان اولیه برای سرطان پروستات موضعی یا به عنوان یک درمان کمکی پس از جراحی استفاده شود. همچنین می‌تواند برای بیماران مسن که جراحی برای آنان مناسب نیست، در نظر گرفته شود.
4. هورمون درمانی: سلول های سرطان پروستات معمولا برای رشد به هورمون‌های مردانه مانند تستوسترون متکی هستند. هورمون درمانی که درمان محرومیت از آندروژن (ADT) نیز نامیده می‌شود با هدف کاهش سطح این هورمون‌ها یا جلوگیری از تاثیر آن‌ها بر سلول‌های سرطانی انجام می‌گیرد. می‌توان از طریق داروهایی که تولید هورمون را سرکوب می‌کنند یا جراحی برای برداشتن یا مسدود کردن اندام‌های تولید کننده هورمون به استفاده کرد. هورمون درمانی معمولا در سرطان پیشرفته پروستات یا در بیماران مسن که برای جراحی یا پرتودرمانی مناسب نیستند، استفاده می‌شود.
5. شیمی درمانی: ممکن است شیمی درمانی برای بیماران مسن مبتلا به سرطان پروستات پیشرفته یا متاستاتیک توصیه شود. این شامل استفاده از داروهایی است که سلول‌های سرطانی را در سراسر بدن هدف قرار داده و از بین می‌برند. شیمی درمانی معمولا در مواردی که سرطان به خارج از غده پروستات گسترش یافته است یا اگر هورمون درمانی دیگر موثر نباشد، استفاده می‌گردد.
نتیجه‌گیری
سرطان پروستات در سالمندان یک مسئله بهداشتی مهم است که بسیار شایع است. با بالا رفتن سن، خطر ابتلا به این بیماری افزایش می‌یابد. عواملی مانند ژنتیک، تغذیه نامناسب، عدم فعالیت بدنی مناسب و عوامل محیطی نقش مهمی در افزایش احتمال ابتلا به سرطان پروستات در افراد سالمند دارند.